Midden
in het Arnhemse spijkerkwartier staat buurthuis de Lommerd. Daar zijn
ze niet per se rouwig over de bezuinigingen die over Nederland heen
rollen. Willem van Gent, professioneel vrijwilliger in de Lommerd,
ziet er de voordelen van: “Zonder die bezuinigingen zouden mensen
nog steeds denken dat ze klant zijn. Nu de overheid zich terugtrekt,
worden ze zelf producenten. En dat is stukken bevredigender.”
Het
gaat ons lukken
De
Lommerd is gevestigd in een van de weinige industriële complexen die
Arnhem nog rijk is. Een klassiek fabrieksgebouw, met van die mooie
schuine daken, waar het licht ruimhartig door heen schijnt. Daarmee –
en met meer – kwalificeert het gebouw zich als monument. Ooit was
het gebouw van de gemeente, die het verkocht aan een
welzijnsinstelling die actief was in het Spijkerkwartier. Toen de
bezuinigingen zich aandienden, gooide deze organisatie de handdoek in
de ring. Daarmee werd de deur geopend voor actieve bewoners, die het
gebouw voor de wijk wilden behouden door zelfbeheer. Van Gent: “We
rekenden uit dat wij het gebouw open konden houden voor veel minder
geld. We boden onze diensten aan, een woningcorporatie kocht het pand
van de welzijnsinstelling. Voor het geval het ons als Stichting
Programma en Beheer de Nieuwe Lommerd niet lukt om het gebouw
kostendekkend te exploiteren tegen 2015, is met gemeente en
corporatie afgesproken dat de woningcorporatie het pand door kan
verkopen aan de gemeente. Dat is voor alle partijen een stabiel
uitgangspunt om het bewonersinitiatief mogelijk te maken. We denken
dat na investeringen op het gebied van milieu en inrichting de
exploitatie sluitend kan worden gemaakt, maar daarvoor is nog veel
inspanning nodig. In 2015 moet uiteindelijk duidelijk zijn of we in
staat zijn om het buurthuis kostendekkend open te houden. Maar dat
gaat ons natuurlijk lukken.”
Een
korte rondgang door het gebouw laat zien dat het geen grootspraak
hoeft te zijn. Een behoorlijk deel van het pand is inmiddels
verhuurd. Op de begane grond zitten de Roaming Chefs; zij verzorgen
de catering voor feesten, bruiloften en private dining, maar net zo
goed voor evenementen in De Lommerd. En dat dan op niveau. Als ze
niet koken, is hun (meer dan) professionele keuken beschikbaar voor
kookworkshops en kookactiviteiten van bewoners. Op die zelfde begane
grond zit ook een peuterspeelzaal, die in de ochtend gebruik maakt
van de grote zaal. Die is in de middag en avond weer beschikbaar voor
andere activiteiten. Roaming Chefs, peuterspeelzaal en andere
huurders betalen een commerciële huur. Die hurende ondernemers (of
ondernemende huurders) zitten verspreid door het gebouw. Het zijn
partijen die aan een bescheiden ruimte genoeg hebben. En die bereid
zijn om zo nu en dan iets voor het buurthuis of de wijk terug te
doen. “Flexibiliteit is nodig om verder te komen,” vertelt Van
Gent. “Een van de ondernemers heeft op dit moment weinig inkomsten,
en zou liever een kleinere ruimte huren. Die is er wel, maar zo lang
er geen huurder is voor haar grotere ruimte, kan ze blijven zitten.”
En zo is ongeveer 290 van de verhuurbare 800 m2's nu permanent
verhuurd.
Wij
zorgen voor de vleugel
De
huurinkomsten zijn nodig om uit de kosten te komen, maar uiteindelijk
is de Lommerd er voor de bewoners van het Spijkerkwartier. “We gaan
hier geen activiteiten voor bewoners organiseren'', zegt Van Gent.
“We zorgen er voor dat de ruimte er is om dingen te doen, en
daarmee alleen al geven we mensen een duwtje. Vandaag staat hier
bijvoorbeeld een vleugel, omdat er dit weekend een event met muziek
is. Toevallige bezoekers gaan er spontaan op spelen, of blijken
iemand te kennen die dat wel zou willen. En voor je het weet maken
mensen daar dan weer een activiteit om heen. Maar wij doen dat niet.
Wij zorgen voor de vleugel.”
Wij,
dat is een kerngroep van vijf mensen, met een groep van 20
vrijwilligers daar om heen. Dat zijn er al met al niet veel, maar net
genoeg om buurthuis de Lommerd te laten draaien. Belangrijke opdracht
voor de komende tijd is het pand van ruim 1100 m2 bouwkundig verder
aan te passen, zodat er meer bruikbare (en dus verhuurbare) vierkante
meters bij komen. Van Gent gelooft niet in een bescheiden benadering
van sponsoren. “Voor de Lommerd hebben we een plan gemaakt van
750.000 euro. Let wel, dat is ook nodig om het pand zo aan te passen
dat het optimaal gebruik kan worden en de energiekosten drastisch
worden teruggedrongen. We kunnen voor dit pand natuurlijk ook best
verschillende plannetjes maken van elk een ton, of zelfs de helft.
Misschien dat er dan eerder wat geld komt, maar dan zouden we onszelf
en onze sponsoren niet serieus nemen. Als we nu met ons integrale
plan binnenkomen, dan zijn de meeste partijen in ieder geval bereid
om over onze voorstellen na te denken. Kunnen ze niets voor ons
betekenen, dan onthouden ze ons tenminste. Dat kan altijd nog van pas
komen. Het is veel geld maar als het lukt dan hebben we daarna voor
jaren een optimaal functioneel gebouw wat nog jaren als buurthuis
voor de wijk kan fungeren.”
